Zou jij wel eens willen wegkruipen in een stille kamer? Dat snappen wij maar al te goed. Maar wat is stilte en is dat wel een haalbare eis? Wij nemen de begrippen onder de loep en geven tips hoe je het geluid in een ruimte in balans krijgt.

Stappenplan voor een stille kamer

Je kunt een ruimte isoleren zodat er geen geluid naar binnen komt. De zwaarste methode is een doos-in-doosconstructie. Je bouwt een geluidisolerende ruimte binnen de bestaande ruimte, een doos in een doos. Alle wanden, plafonds, vloeren en doorvoeren worden geluidsisolerend en ontkoppeld van de basisconstructie gebouwd. In de ruimte die overblijft haal je zoveel mogelijk nagalm en reflecties weg door op alle oppervlakken absorptie toe passen.

Klaar! Stiller dan dit wordt het niet voor je. Maar ben je tevreden? Grote kans van niet…

Wat is stilte precies?

Absolute stilte is het fenomeen waarbij er geen geluid aanwezig is in een ruimte dat wij kunnen waarnemen.

Gelukkig is die ondergrens vrij eenvoudig te definiëren, 0 dB(A) staat gelijk aan de ondergrens van het menselijk gehoor. Over stilte kun je een hoop cowboyverhalen vertellen. Als je in een akoestisch dode kamer zit, zou je binnen een half uur gek worden! Nou, dat valt wel mee. Wij komen vaker in een dode kamer voor het testen van materialen, en je kunt er rustig een paar dagen werken voordat je gek wordt. Maar dat is dan eerder door een gebrek aan daglicht en verveling dan geluid. Is het dan fijn in zo’n ruimte? Nee, het voelt er wat klinisch. Het is een onnatuurlijke ervaring, een ruimte zonder geluid en nagalm.

Producttesten in een helemaal stille kamer zonder galm (eigen foto)

Is dat dan wel gezellig, zo’n stille kamer?

Je kunt je afvragen of stille ruimten een goede ontwerpeis zijn. Het is er vaak donker, en als er ramen inzitten kun je niet horen wat erbuiten gebeurt. Dat maakt dat deze ruimten vaak een beetje onnatuurlijk aanvoelen en je geen verbinding voelt met je omgeving.

Je oren wennen ook aan stilte en worden daardoor een stuk gevoeliger. Het klinkt raar, maar soms kun je beter een raam openzetten om minder last te hebben van storende geluiden in je huis. Op deze manier maskeer je de hinderlijke piepjes en kraakjes die in het gebouw klinken.

De natuur als uitgangspunt

Ons gehoor vindt geluid helemaal niet vervelend, toe we (vroegâh) nog buiten leefde was er constant geluid om ons heen. Tegenwoordig is het geluid minder in balans met ons lichaam en geest. Er zijn talloze boeken geschreven met als onderwerp geluid. Zoals een vrij recent boek: ‘Golden – the power of silence in a world of noise’. Dit boek omschrijft verschillende soorten lawaai: geluid (gehoor), informatief (zicht) en intern (je gedachten). Ons gehoor is integraal verbonden met andere zintuigen. We filteren een hoop informatie, maar het is helemaal niet gek om beelden en kleuren te zien wanneer je met je ogen dicht muziek luistert. Dit heet Synesthesie.

Door de natuur na te bootsen (biomimicry) kun je een omgeving creëren die je gehoor tot rust brengt. De eigenschappen die buiten in de natuur normaal zijn kun je binnen toepassen. Wat heb je nodig:

• Niet te veel nagalm; in de natuur zijn maar weinig plekken waar het galmt
• Weinig reflecties van boven; de meeste reflecties komen uit het horizontale vlak en van de bodem
• Ruis; buiten is het bijna nooit helemaal stil. Denk aan het weer, water, planten en dieren.

Ruis kan letterlijke roze ruis zijn, maar ook een playlist met natuurgeluiden. Zet eens je raam open, zelfs de ruis van een drukke stad kan je hierbij helpen.

Een plek waar je meteen tot rust komt, is het hier stil? (Oostkapelle strand 65 dB(A))

Wil je toch een stille kamer?

Accepteer dan dat het vrij eenvoudig is de meeste situatie te maskeren en te verbeteren, maar dat iets als ‘een stille kamer’ bijna niet bestaat en het niet wenselijk is dat elke ruimte stil is. Kijk ook eens naar geluiden die je wel fijn vindt om te horen en laat die wat meer toe. Denk aan muziek, een klok, huisdieren, radio, televisie, pink noise, ventilator, een binnenfontein.

Met antigeluid kun je ook voor een moment het laagfrequente gebrom van een stad wegfilteren. Bijvoorbeeld met noisecancelation headphones.

Wij kunnen niet bepalen wat werkt en niet, maar vaak is een periode van relatieve rust een groter genot dan constante stilte, waarin elk geluid een mogelijke bron is van ergernis. Wij helpen je graag verder met tips en praktische adviezen.